انواع سرگیجه و نحوه درمان آن

سرگیجه حالتی است که بسیاری افراد در طول زندگی آن را پیدا می کنند. سرگیجه یک اصطلاح پزشکی است که برای طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها به کار می رود. برخی از علائم رایج سرگیجه به شرح زیر می باشد:

آ

احساس گیج خوردن

تلوتلو خوردن همراه با عدم تعادل و بی‌ثباتی

بدن سنگین می‌شود

احساس می‌کنید که خون کافی به سر نمی‌رسد.

با این که ابتلا به سرگیجه همیشه باعث ایجاد نگرانی نیست اما می‌تواند نشان‌دهنده وجود برخی بیماری‌های زمینه‌ای در بدن باشد. همچنین سرگیجه احتمال زمین خوردن را افزایش دهد که به همین دلایل باید درمان شود.

از دیگر علائم سرگیجه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

احساس کاذب حرکت یا چرخش

احساس سبکی سر

عدم تعادل

سنگینی سر

بیماری های زمینه ای

مشکلات گوش داخلی و گوش میانی

مشکلات بینایی

اختلالات عصبی

علل سرگیجه

سرگیجه موضعی

سرگیجه موضعی معمولا در واکنش به تغییر موقعیت سر مانند چرخش در رختخواب، دراز کشیدن، بلند شدن رخ می دهد. مدت زمان تداوم ان حدود ۳۰ ثانیه می باشد و فرد بلافاصله باید سر خود را ساکن کند تا عارضه رفع شود. سرگیجه موضعی ممکن است روزها، هفته ها یا ماهها به طول انجامد. یکی از علت های شایع سرگیجه همین مورد می باشد و تشخیص و درمان توسط ادیولو/زیست و متخصص گوش، حلق و بینی صورت می گیرد.

اختلالاتت گوش داخلی و سرگیجه

برخی از اختلالات گوش داخلی از جمله منییر می تواند سبب سرگیجه شوند.

التهاب گوش داخلی از جمله التهاب حاد عصب دهلیزی در همین رابطه است. لابیرنت مایع درونی گوش میانی است که التهاب آن نیز می تواند باعث سرگیجه شود. علائم سرگیجه ناشی از التهاب لابیرنتیت شامل کم شنوایی، تهوع، استفراغ است و ممکن است چندین روز طول بکشد. عفونت در مایع گوش داخلی عامل اصلی بروز این نوع از سرگیجه است. حاد شدن این نوع التهاب می تواند باعث درگیری عصب تعادلی یا عصب دهلیزی نیز شود. بیماری های خود ایمنی در صورت درگیری گوش داخلی نیز می توانند باعث بروز سرگیجه شوند. رسوب بلورهای کلسیمی در مایع گوش داخلی نیز باعث بروز سرگیجه می شوند. بروز عفونت و سرگیجه خوش خیم وضعیتی از عوارض این اختلال می باشد.

بیماری های عصبی و سرگیجه

برخی از بیماری های عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس، سیفلیس، تومورها می توانند بر تعادل تاثیر بگذارند. سرگیجه یکی از علائم این بیماری ها می تواند باشد.هر چند نمی توان این بیماری ها را جزء علل شایع سرگیجه دانست.

داروها و سرگیجه

داروهایی که جریان خون به مغز را کاهش دهند می تواند از علت های سرگیجه باشند. از جمله این داروها می توان به نیکوتین و کافئین اشاره کرد.نمک اضافی در غذا باعث کاهش گردش خون می شودو می تواند بر سرگیجه تاثیر بگذارد.

گردش خون و سرگیجه

همانگونه که در بالا گفتیم گردش خون کافی برای مغز بسیار حیاتی است و اگر گردش خون به اندازه کافی به مغز نرسد سرگیجه رخ می دهد. این مورد در هنگامی مشاهده می شود که فرد به سرعت تغییر وضعیت دهد.

در بیماران با فشار خون بالا، دیابت یا سطح بالای چربی های خون (کلسترول) به علت سخت شدن شریان ها سرگیجه رخ می دهد.

میگرن و سرگیجه

افراد با سایقه میگرن ممکن است در طول دوره حمله، سرگیجه را نیز تجربه کنند. از ویژگی های سرگیجه میگرنی این است که معمولا همراه با درد می باشد. البته سرگیجه میگرنی می تواند بدون درد نیز رخ دهد.

آسیب و شکستگی جمجمه و سرگیجه

یکی از وظایف گوش داخلی حفظ تعادل بدن می باشد. شکستگی و آسیب به جمجمه می تواند باعث آسیب دیدن گوش داخلی شود. سرگیجه ناشی از آسیب به جمجمه معمولا در همان طرف آسیب رخ می دهد و بعد از مدتی گوش دیگر نیز درگیر می شود. از ویژگی این نوع سرگیجه می توان به این نکته اشاره کرد که معمولا همراه با کم شنوایی و تهوع می باشد.

آلرژی و سرگیجه

مواد الرژی زا نیز ممکن است باعث بروز سرگیجه شوند. قرار گرفتن در معرض مواد غذایی یا ذرات هوائی (مانند گرد و غبار، گرده، انباشته، و غیره) ممکن است باعث بروز حملات سرگیجه شوند و یا حملات سرگیجه را تشدید کنند.

تشخیص و درمان سرگیجه

VNG

VNG  روشی بسیار کارامد و غیر تهاجمی است که برای ثبت حرکات خطی و پیچشی چشم به کار میرود

از طریق استفاده از دوربین فیلم برداری مادون قرمز ,  هر دو حرکت چرخشی و خطی چشمی قابل مشاهده و ثبت می باشد .هر چند که توانایی ثبت اکثر تجهیزات کلینیکی، محدود به ثبت حرکت خطی چشم می باشد

آزمون VNG دارای سه زیر گروه می باشد که به بررسی سه قسمت دخیل در تعائل می پردازد.:

۱-آزمون های بررسی کننده سیستم بینایی حرکتی که به بررسی توانایی چشم ها در دنبال کردن هدف بینایی می پردازد

۲- آزمون های وضعیتی که به بررسی حرکات و نیستاگموس ناشی از حرکات سر و بدن می پردازد.

۳-آزمون کالریک که به بررسی پاسخ های تعادلی در برابر وجود اب و گرم و سرد در مجرای گوش خارجی می پردازد.

آزمون VEMP
در آزمون VEMP با استفاده از الکترودهایی به بررسی وضعیت تعادلی پرداخته می شود. با استفاده از سطوح شدتی بالا به بررسی عملکرد سیستم وستیبولار گوش داخلی ستجیده می شود. ثبت پاسخ از عضله استرنو کلیدوماستوئید صورت می گیرد.

آزمون VEMP جهت تشخیص عملکرد ساکول و عصب تعادلی تحتانی کاربرد دارد.